Verimli Ders Çalışma

Ders başarımızı etkileyen olumlu ya da olumsuz olabilecek pek çok etken vardır. Kaygı, uygun çalışma ortamı, derslere olan ilginiz, etkili ders çalışma alışkanlıkları gibi öğrenmeyi etkileyebilecek unsurları yönetebilmek başarıyı arttırırken tersi durumlar öğrenmeyi güçleştirecektir. Birey ömür boyu süren öğrenme sürecinde bu tarz zorluklarla karşılaşabilir. İşte öğrenmeyi güçleştiren bu durumlarla başa çıkabilmenin ilk şartı etkili ve verimli ders çalışmaktır. Diğer bir ifadeyle öğrenciyi başarıya götüren en önemli faktörlerden biri etkili ve verimli ders çalışmadır .

Verimli Ders Çalışma Yöntemleri

1. AMAÇ BELİRLEYİN 

Başarılı bir hayat “uyumlu ve doyumlu” yaşanan bir hayattır. Geçmiş zamanlardaki başarılı olmak adına yapılan önerilere baktığımız zaman karşımıza “Çalışmak, çalışmak ve daha çok çalışmak” reçetesi sunulurdu. Fakat günümüz başarı kavramı “etkili çalışma” ile kendini göstermektedir. “Etkili çalışmak”, vakti, belirlenmiş amaçlar ve önceliklerimiz doğrultusunda programlı olarak kullanmaktır. “Etkili çalışma” programı içinde eğlenmeye, dinlenmeye, aileye, sevdiklerine zaman ayırmaya ve hobilere daima yer vardır.

Başarılı olabilmek için amacın açık ve net bir şekilde tanımının yapılmış olması, bireyin bu amaca inanması ve belirlediği amaca yönelik yıllık, aylık ve haftalık programların düzenlenmesi ön şartlardır. Bilinmelidir ki, amaçlar davranışları başlatır, sonuçlar da bu davranışları sürdürür.

Amacını kesin olarak belirleyen öğrencilerin bunu sadece düşünmesi yetmez. Eğer amacınız “makine mühendisi” olmaksa, çalışma masanızın karşısına gelecek şekilde, bir kartona “Ben makine mühendisi olacağım” diye yazarak asmak,motivasyon için faydalı olacaktır. Böyle bir tutum, insanın hayallere dalmasını önlemesi ve boş zaman etkinliklerini planlaması açısından çok yerinde olur. Unutmamak gerekir ki, başarılı bir insan, belirlediği amaçlarına belirli bir zaman dilimi içinde ulaşmış olan kişidir. “Kişi amacını belirlemeli, belirlediği amacına ulaşacağına inanarak çalışmalıdır. Her insan inandığı amacına ulaşamayabilir fakat amaçlarına ulaşanlar mutlaka inananlar arasından çıkar.”

2. PROGRAMLI ÇALIŞIN

Her öğrencinin bir diğerinden farklı olması her öğrenci için ders çalışma ve başarıya ulaşma yolunun da farklı olması gerektiğini gösterir. Öğrencinin kendine göre bir ders çalışma planı yapması, verimli çalışmanın en önemli aşamasını oluşturur. Öğrencilerin dersleri algılama düzeyi gün içindeki zamanlarda değişiklik gösterir. Buna bağlı olarak öğrencinin kendi potansiyeline uygun çalışma planı yapması  gerekirse bu konuda rehberlik servisinden yardım alması gereklidir.

Planlı çalışmak demek; bir yılda yapılması gereken işleri aylara, haftalara, saatlere ayırmak sonra da her saatin payına düşen işleri gerçekleştirmek demektir. Ders çalışma programını etkili hale getirebilmek için aşağıdaki aşamalar dikkatlice uygulanmalıdır.

1. AŞAMA: Tüm derslerden çalışmanız gereken konular zorluk derecesine göre belirlenip sınıflandırılmalıdır. Öğrenilmesi daha güç olduğunu düşündüğümüz derslere en verimli saatler ayrılmalıdır. (Yapılan araştırmalar “kortizol” gibi uyanıklık veren hormonun salgılandığı saatin 8-11 saatleri arası olduğunu ortaya koymuştur)

2. AŞAMA: Çalışmanız geren konuları haftanın günlerine bölerek programa yerleştirin.

3. AŞAMA: Sınav tarihleri, hazırlayacakları ödevlerin neler olduğunu ve zamanı belirlenmelidir.

4. AŞAMA: Dinlenme, müzik dinleme, televizyon izleme, spor yapma sinema ve tiyatroya gitme gibi ders dışı etkinliklere ne zaman yer vereceklerini göstermelidirler. (Çalışma çizelgelerinde; okulda geçen saatler, ders çalışma, eğlenme, dinlenme, ev işlerine yardım ve uyku saatleri gösterilmiş olmalıdır.)

*Çalışmaya başlayacağı zaman kendini yorgun ve isteksiz hisseden öğrenci çalışma saatlerini yanlış seçmiş demektir. Beklemeden günlük çalışma çizelgesinde gerekli değişikliği yapmalıdır.

3. ÇALIŞMA ORTAMINI DÜZENLEYİN

Çalışma yerinin seçimi bu bağlamda çok önemlidir. Çalışma yeri derli toplu, yalın elden geldiğince sabit ve sakin olmalı, ayrıca ışık, ısı gibi fiziksel sorunları da çözümlenmiş olmalıdır. Ayrı bir yerin sağlanamaması çalışmadan kaçmanın bir nedeni olmamalı, elverişsiz koşullarda da ders çalışmaya alışmalıdır. Yatakta, koltukta ve divanda uzanarak çalışmak, dikkatin toplanmasını güçleştirecek, öğrencinin çalışmak için daha çok zaman yitirmesine neden olacaktır. Eğer mümkünse çalışma odası özel olarak döşenmelidir. Çalışma masası pencerenin hemen yanında olmamalı, böylece çalışan kişinin yazın sıcaktan, kışın soğuktan etkilenmesi önlenmelidir. Çalışma odası iyi havalanmalıdır. Çünkü havadaki oksijenin azalması, gerginliğe yol açar ve bu durum da baş ağrısı gibi öğrenmeyi güçleştiren birçok etkinin doğmasına sebep olur.

4. DERSE HAZIRLIKLI GELİN

Başarılı olmanın yollarından biri de derslerin işlenmesine etkin olarak katılmaktır. Derslerde sürekli edilgin durumda kalan öğrencilerin işlenen konuları anlamaları zordur. Öğrenciler okula gelmeden önce, o gün işleyecekleri konuları gözden geçirmelidirler. Bu sayede hem derslerin işlenişine katılmak için gerekli güveni kazanırlar, hem de öğretmenin anlattıklarını daha kolay anlarlar. Gerek işlenecek konulara hazırlanırken, gerekse işlenen konular gözden geçirilirken, anlamakta zorluk çekilen yerler belirlenmeli, bu konularla ilgili sorular hazırlanıp,  öğretmene sorulmalıdır.

5. DERS ÇALIŞIRKEN AYNI ANDA BİRDEN FAZLA İŞ YAPMAYINIZ

TV izleyerek ya da müzik dinleyerek çalışmak. İki işi birlikte yapmaya çalışanları, ‘eli işte gözü oynaşta’ terimi çok güzel anlatır. İlgi bölündükçe kalite kaybına uğrar. Ders çalışmaya konsantre olmak dersle baş başa olmayı gerektirir. Sadık bir sevgili olunuz. Ders çalışma zamanı gözünüz dersten başka bir şeyi ne görsün ne de kulağınız başka bir şeyi işitsin.

6. ETKİLİ VE VERİMLİ OKUYUNUZ

Okuma, öğrenmenin en temel yoludur. Öğrenmede hızlı okuma önemli ve gereklidir. Hızlı okumayla hem okunanlar daha iyi anlaşılır, hem de zamandan kazanılır. Okuma hızı lise öğrencileri için yaklaşık 200 – 250 sözcüktür. Bu hız okunulan yazının niteliğine ve okumanın amacına göre ayarlanmalıdır. Vakit geçirmek amacıyla bir hikaye veya roman okurken okuma hızı oldukça yüksek olabilir. Ama okuma; yorum yapma, eleştirme özet çıkarmak için yapılıyorsa okuma hızı yavaş olmalıdır. Hızlı okumanın en önemli yolu sesiz okumadır. Sessiz okuma hızı arttırdığı gibi anlamayı da kolaylaştırır. Sessiz okuma dudak kıpırdatmadan, kafa sallanmadan sadece gözle takip ederek okumadır. Hızlı ve anlamlı okuma becerisi kazanabilmek için bol bol okuma çalışmaları yapılmalıdır. Önce gazete, öykü ve roman gibi şeylerle işe başlamalı giderek boş zamanları okuyarak değerlendirme alışkanlığı kazanılmalıdır

7. NOT ALMALISINIZ

Bilgiyi saklamanın ve ilerde kullanmanın en etkili yolu not alma ve daha sonra bu bilgileri tekrarlamadır. Birçok öğrenci derste etkili biçimde nasıl not alacağını bilmez. Not alma özellikle derslerde ders kitabında bulunmayan açıklamaların, düşüncelerin, okunan kitap veya yazıların, dinlenilenlerin ve gözlenenlerin veya düşünülenlerin ana noktalarının saptanarak, kısaca kaydedilmesidir.

NOT ALMANIN YARARLARI

Derste öğrenciyi edilgin durumdan etkin duruma getirir. En etkili öğrenme öğrenci derse katıldığı zaman gerçekleşir. Not alma bir beceridir. Öğrenciyi konuya yoğunlaşmaya, dikkatle dinleyerek ana noktaları anlamaya ve belirlemeye zorlar.
Öğrenilenlerin kalıcılığının sağlanması için şart olan tekrarı gerçekleştirir. Not tutan öğrenci, notlarını not tuttuğu günün akşamı veya bir sonraki dersten önce yeniden gözden geçirerek gerekli düzeltmeleri yaparken konuyu tekrarlamış olur.
Zaman ve enerjiden ekonomi sağlar. Konuyu anımsamak için notlara bakmak yeterli olur
Sınavdan önce yaşanan kaygıyı azaltır.
Öğrencinin değerlendirme ve eleştiri yeteneği gelişir.
Not almada en önemli nokta, ana düşüncelerin bulunması ve özümsenerek kişinin kendi cümleleriyle yazmasıdır.

8. TEKRARLAR YAPARAK UNUTMAYI ÖNLEYİNİZ

Öğrenilenler zamanla unutulabilir. Unutmayı önlemenin iki yolu vardır. Bunlardan biri öğrenilen bilgileri yeri geldikçe kullanmak, diğeri de aralıklı olarak tekrar etmektir. Öğrenciler öğrendiklerini yeri geldikçe kullanırken hem bunların işe yaradığını görecekler, hem de yeni bilgiler edinmeye motive olacaklardır. Aralıklı olarak yapacakları tekrarlar sayesinde ise bir taraftan eski öğrendiklerini hatırlarken diğer yandan da sınavlara her an hazır durumda olacaklardır.

VERİMLİ DERS ÇALIŞMAYI ENGELLEYEN TUZAKLAR!!

  • Gözlerinizi yapamadıklarınıza çevirmek,
  • Müzik eşliğinde çalışmak,
  • Zorlanılan derslerin dışlanması,
  • Aşırı kaygı(güvensizlik),
  • Yatarak(uzanarak)çalışmak,
  • Çalışma anında hayallere dalmak,
  • Uzayıp giden telefon konuşmaları yapmak,
  • Çalışmayı tamamlamadan bırakmak,
  • Arkadaşlara “hayır!” diyememek,
  • Televizyona takılıp kalmak,
  • Bilgisayar başında fazla vakit geçirmek,
  • Dersler, konular hakkında yetersiz bilgi sahibi olmak,
  • Düzenli tekrarlar yapmamak,